denizaltı navigasyonu ne demek?
Denizaltı navigasyonu denizaltıların su altında veya su üstünde
konum ve yön bulmak için kullandığı sistemleri kapsar.
su altı gemileri olduklarından
konum ve yön bulma sistemleri yüzey gemilerinden farklı olarak daha özel
teknolojiler gerektirmektedir. Denizaltılar daha uzun süre su altında
kalmak, daha yüksek hızlarda ilerlemek ve daha uzun mesafeler katetmek
için gelişmiş bir ihtiyaç
duymaktadır.
pencereleri ve dış ışıklandırmaları olmadığından su altında karanlık bir
ortamda seyretmektedir. Askeri denizaltılar gizli olabilmek için
olabildiğince sessiz seyretmeleri gerektiğinden , veya diğer denizaltıları
tespit için "aktif pingi" kullanamamaktadır.
,
ve
tarafından tespit edilmemek için sürekli olarak yüzeye çıkıp
düzeltmeleri yapamamaktadırlar. Anten
direkleri ve anteni de gelişmiş radarlar
tarafından tespit edilebilmektedir. Ayrıca denizaltılar periskop
derinliği ve üstünde iken havadan su içinde gölge biçiminde
görülebilmektedir.
Denizaltı navigasyon sistemleri yüzeyde iken diğer gemilerle benzerdir.
Ancak su altında iken daha özel sistemlere ihtiyaç duymaktadır.
Denizaltı Navigasyon Sistemleri
Yüzey ve Yüzeye Yakın Navigasyon
yüzeyde veya periskop
derinliğinde iken şu sistemlerini
kullanırlar:
- Uydu Navigasyonu :
- (Küresel Konumlandırma Sistemi) : Bu
sistem yüksek bir seyir kolaylığı sağlamaktadır.
- () : İlk uydu navigasyon
sistemidir. 1964'te kullanıma girmiştir. Bu sistemler
füzeleri taşıyan denizaltılar için
üretilmekle birlikte yüzey gemileri tarafından da
kullanılmaktadır. Düşük yörüngelerine
yerleştirilen iki uyduya dayanmaktadır.
- Yer Merkezli
Sistemleri;yerini büyük ölçüde uydu sistemlerine bırakmıştır.
- : LOng RAnge Navigation sistemi
1940-43 yılları arasında
'de geliştirilmiş
bir
sistemidir.Sistemin
çalışabilmesi için ana ve yardımcı istasyonlar vardır. Bu
istasyonların gönderdikleri sinyaller gemideki alette buluşur,
alette sinyalin çıktığı istasyondaki zamanı ve gemiye ulaştığı
zamanı alır ve istasyondan uzaklığını ve dolayısı ile de
pozisyonunu hesaplar.
- :
sisteminin karşılığıdır.
- :
sisteminden sonra geliştirilmiş 8 istasyonlu bir navigasyon
sistemidir.
- : 'nın
karşılığıdır.
- :
aracılığıyla gökyüzünün ve
yıldızların izlenmesiyle konum belirlenmesine dayanır. Çok eski
bir tekniktir. Nadiren kullanılmaktadır. Dezavantajı bulutlu
havalarda kullanılamıyor olmasıdır.
- :
sinyalleri kolay tespit edildiğinden
bu teknik sadece dost sularda ve üsse giriş ve çıkışlarda
kullanılır.
- : Aktif sonar da radar
gibi kolay tespit edilmeye sebep olduğundan sadece üsse giriş,
çıkışlarda kullanılır.
- : Kıyılarda ve iç sularda
alıcılar, seyir işaretleri, fenerler kullanılarak yapılan yön
bulmadır.
Derin Su Altında Navigasyon
Denizaltıların periskop derinliğinin altında iken kullandığı navigasyon
sistemleridir.
- (DR-Parakete Hesabı Rota
Bilgisi) : Son tayin edilen mevkiden (Hakiki veya alelade mevki)
geminin seyrettiği rota ve veya
makine devir sayısıyla tayin edilen mesafe vasıtasıyla geminin
mevkinin bulunması usulü. Okyanus akıntıları da dikkate alınarak
tahmini bir konum belirlenebilir.
- ()
: (İnertial Navigation System) sistemi, bütün
sefer boyunca rota, hız, ivme gibi bilgilerin değerlendirilmesi
neticesinde yer, pozisyon bulmaya dayanır. Diğer sistemler yerdeki
ihtiyaç
duyduğu halde, INS sisteminde herhangi bir dış yardımcıya ihtiyaç
yoktur. Bu sistem, atalet esaslarına dayanan jiroskopik bir
sistemdir. platformuna yerleştirilen
ivme ölçeklerle, hız ve yön değişiklikleri belirlenip, bir
bilgisayarda değerlendirilerek bulunulan yer, kabindeki ekranda
görünür. Pahalı ve komplike bir sistemdir.
- :
Dip-şekil navigasyonu ()
olarak da adlandırılır. Bu sistem ayrıntılı su altı alanlarında
kullanılır. Sistemde geminin konumunu belirlemek için çok ayrıntılı,
spesifik dip haritaları ve alıcıları
kullanılır.
Kaynakça
Orijinal kaynak: denizaltı navigasyonu. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Kategoriler